Condylomata accuminata, ook genitale wratten of ‘hanenkammen’ genoemd, komen zeer vaak voor bij de seksueel actieve bevolking. De Patiëntenkrant licht deze doorgaans goedaardige maar o zo vervelende ziekte toe, van preventie tot behandeling!
Condylomen, wat is dat? Een seksueel overdraagbare infectie
Condylomen zijn woekeringen van de huid ter hoogte van de geslachtsorganen, de anus, de mond of de keel. Ze veroorzaken doorgaans geen pijn, maar kunnen wel gepaard gaan met irritatie of jeuk. Genitale wratten komen meestal voor op de uitwendige geslachtsorganen (vulva, penis, teelballen) en minder vaak in de vagina, op de baarmoederhals, in de urethra of de anusstreek. Soms kunnen zich ook condylomen ontwikkelen in de mond ten gevolge van orale seksuele betrekkingen.
In België zouden 55.000 mensen drager zijn van genitale wratten, vooral tussen de 20 à 30 jaar.
Een verantwoordelijke: het humaan papillomavirus
Genitale en peri-anale wratten, of condylomen, worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV), vooral de genotypes 6 en 11. Het is één van de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoeningen in de wereld. 30% van de seksueel actieve bevolking zou immers reeds in contact zijn gekomen met het HPV zonder klinische symptomen. Condylomen zijn doorgaans goedaardig, slechts een klein percentage mensen is besmet met de oncogene varianten van het virus (vooral de genotypes 16 en 18). De genitale infectie treedt meestal op in het begin van de seksuele activiteit.
Een asymptomatische infectie (dit wil zeggen de aanwezigheid van het HPV op de huid of in het slijmvlies zonder zichtbare letsels) komt zeer vaak voor: bijna bij een kwart van de seksueel actieve bevolking onder de 25 jaar.
Meer weten over het HPV?
De HPV kunnen worden ingedeeld in twee grote categorieën:
– de HPV die verantwoordelijk zijn voor goedaardige uitwendige letsels (6, 11), type condylomen, met een laag oncogeen risico (of klein risico op kanker);
– de HPV die verantwoordelijk zijn voor precancereuze en cancereuze letsels van de baarmoederhals (16, 18), de vagina, de vulva, de penis of de anus, met een hoog oncogeen risico (of groot risico op kanker).
Opgelet voor risicogedrag
De HPV worden overgedragen door direct contact met de letsels, vooral tijdens seksuele betrekkingen. Daarvoor zijn vermoedelijk microtrauma nodig die microletsels van het slijmvlies veroorzaken. Het papillomavirus is resistent voor omgevingsfactoren (temperatuurverschillen, koude, warmte, chloorhoudende stoffen…), indirecte overdracht via toiletspullen of besmet materiaal is mogelijk maar weinig voorkomend. Zelfbesmetting via vingerwratten is ook mogelijk.
De incubatietijd varieert van 1 tot 8 maanden, maar de infectie kan bij een geïnfecteerde persoon lange tijd latent aanwezig zijn en geen symptomen geven, zodat de persoon totaal niet weet dat hij drager is en besmettelijk is (gezonde drager). Condylomateuze letsels kunnen pas verschillende jaren na het besmette contact optreden.
Vaak wisselende partners, een laag socio-economisch niveau, de aanwezigheid van andere seksueel overdraagbare aandoeningen en roken vergroten het risico op besmetting met het HPV. Een zwangerschap, diabetes, hiv-infectie en bepaalde geneesmiddelen kunnen de verspreiding van condylomen versnellen.
Voorzichtigheid geboden!
Ook al zijn condylomen goedaardige letsels, toch moet de mogelijke aanwezigheid van precancereuze letsels steeds onderzocht worden, vooral bij vrouwen, door middel van een uitstrijkje en vervolgens een jaarlijkse controle. Uw arts zal ook testen op een eventuele seksueel overdraagbare ziekte en zal ook de seksuele partner(s) van de besmette persoon onderzoeken.
Zo snel mogelijk verlost raken van deze virussen…
De esthetische of functionele hinder en het besmettingsrisico zijn een motivatie om condylomen te laten behandelen. Zoals bij gewone wratten bestaat dit uit het gebruik van lokale middelen die de letsels trachten te verdwijnen. De keuze van de behandeling wordt bepaald door de plaats, het aantal, de uitgestrektheid en de
aard van de letsels. Helaas voorkomen deze behandelingen geen recidief.
De behandeling van condylomen tracht de letsels te doen verdwijnen. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk (chemisch, laser, cryotherapie…) maar ze bieden geen bescherming tegen recidief. Het gebruik van een voorbehoedsmiddel en vaccinatie kunnen condylomen voorkomen.
Preventie voor alles!
Het gebruik van een voorbehoedsmiddel wordt aanbevolen, maar het is niet de enige preventiemethode omdat het niet alle zones beschermt waar het virus zich zou kunnen bevinden. Er bestaat tegenwoordig een vaccin, Gardasil®, dat geïndiceerd is voor de preventie van HPV 6-11 condylomen. Vraag advies aan uw arts.
Laat u testen!
Condylomen zijn een seksueel overdraagbare infectie. Als u deze infectie oploopt, is het mogelijk dat u besmet bent door een andere seksueel overdraagbare aandoening zoals hiv, hepatitis B, syfilis of een chlamydia-infectie. Raadpleeg uw arts na risicogedrag. Het is belangrijk van deze ziekten op te sporen, te behandelen en de nodige preventiemaatregelen te nemen.
Condylomen: het bewijs van ontrouw?
Condylomen zijn niet noodzakelijkerwijs synoniem voor seksueel overspel! Rekening houdend met de zeer variabele incubatieperioden van het virus, gaande van 3 weken tot verschillende jaren na besmetting, wijst het optreden van condylomen niet meteen op seksuele ontrouw van de partner.