Odwodnienie to sytuacja zagrażająca zdrowiu i życiu dziecka. Polega na zbyt dużej utracie wody w stosunku do jej podaży i zazwyczaj występuje w przebiegu intensywnych wymiotów, biegunki czy wysokiej gorączki. Zwykle małe dzieci są bardziej narażone na odwodnienie, dlatego warto wiedzieć, czym się ono objawia, aby rodzic mógł w porę odpowiednio zareagować.
Zmiana zachowania dziecka
Jest to objaw, który może być jako jedyny rozpoznany przez rodzica w przypadku bardzo małych dzieci. Na przykład u noworodków lub niemowląt może być widoczne w postaci zmniejszonej aktywności ruchowej i apatii. Dodatkowo dziecko może zrobić się nadmiernie senne albo być nad wyraz rozdrażnione, co może być widoczne w postaci zwiększonej wrażliwości na dotyk, płaczu i grymasów.
Zmniejszone oddawanie moczu
Dziecko, które cierpi na nieżyt żołądkowo-jelitowy lub nadmiernie gorączkuje, traci duże ilości wody, co powoduje, że filtracja w nerkach słabnie, a mocz jest skąpy i mocno zagęszczony. Jest to mechanizm przystosowawczy, który ma za zadanie oszczędzić tracone w zbyt dużej ilości płyny. Można to zaobserwować na pieluszkach, ponieważ pozostają suche albo pojawiają się na nich ciemnożółte drobne krople moczu. Obserwacja pieluszki pod kątem mikcji może być utrudniona, gdy dziecko jednocześnie ma biegunkę, dlatego wtedy należy skupić się na pozostałych cechach odwodnienia.
Płacz bez łez
Mechanizm zjawiska podobny jest do tego powyżej i może być bardzo łatwo zaobserwowany przez rodzica. Jeżeli zauważymy, że dziecko płacze, ale nie towarzyszą temu łzy, to należy z dużym prawdopodobieństwem podejrzewać, że doszło do odwodnienia. Z pewną rezerwą należy podejść do tego u starszych dzieci, które mogą wymuszać bezłzowy płacz, który nie ma związku ze stanem zdrowia.
Wzmożone pragnienie
Kiedy tracone są duże ilości wody w przebiegu choroby, organizm sam domaga się uzupełnienia płynów przez stymulowanie ośrodka pragnienia. Spowodowane jest to przez niedobór elektrolitów, który jest rejestrowany przez specjalne receptory i pobudza organizm do pobierania płynu. W takiej sytuacji rodzic powinien podawać dziecku płyny, a najlepiej wedle ściśle określonego standardu: początkowe wyrównanie odwodnienia – 50-100ml wody na kg masy ciała, następnie 5-10 ml/kg masy ciała po każdej biegunce lub wymiotach oraz kontynuacja nawadniania wg masy ciała dziecka: dzieci ≤10 kg – 100 ml/kg masy ciała, 10-20 kg – 1000 ml + 50 ml na każdy kg mc. >10 kg, >20 kg – 1500 ml + 20 ml na każdy kg mc. >20 kg. Odpowiednie do tego będą elektrolity dla dzieci Dicoflor, które uzupełnią powstałe niedobory.
Zapadnięte gałki oczne i ciemię
Dziecko, które utraciło duże ilości wody, wprawione oko może rozpoznać od razu. Charakterystyczne są zaostrzone rysy twarzy, w których dominują głębiej osadzone i zapadnięte gałki oczne. Poza tym u niemowląt dobrym wyznacznikiem odwodnienia jest ciemiączko, najczęściej przednie, które w takich sytuacjach ma zmniejszoną elastyczność.
Sucha skóra i śluzówki
Przy badaniu dziecka z odwodnieniem lekarz zwraca uwagę na jamę ustną i język dziecka. To samo może zrobić rodzic w domowych warunkach i ocenić powierzchnię błon śluzowych. Jeżeli są suche albo bardzo kleiste, najpewniej świadczy to o odwodnieniu. Podobnie skóra jest zauważalnie mniej elastyczna i sucha.
Źródło: magazynkobiet.pl